Etykiety w Branży Spożywczej: Praktyczne Porady dla Małych Producentów Żywności

Co musi zawierać etykieta na produktach spożywczych?

Każdy produkt żywnościowy przeznaczony do obrotu musi mieć naklejoną etykietę, która zawiera szczegółowe informacje na jego temat. Całość regulują przepisy jednolite dla wszystkich krajów Unii Europejskiej.

Etykiety stosowane w branży spożywczej muszą być czytelne (minimalna wielkość czcionki to 1,2 mm lub 0,9 mm na bardzo małych etykietach) i pozbawione graficznych zdobień, które utrudniałyby konsumentom zapoznanie się z tekstem.

Każda etykieta musi zawierać następujące informacje:

• nazwa wskazująca na rodzaj produktu (nie zawsze jest to tożsame z nazwą handlową);
• skład (w kolejności malejącej);
• wykaz alergenów i dodatków (alergeny muszą być zapisane inną, wyróżniającą się czcionką);
• zawartość netto;
• data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia (lub informacje o tym, gdzie jest to zapisane);
• warunki przechowywania (i termin przechowywania po otwarciu, jeśli to konieczne);
• sposób przyrządzenia (jeśli to konieczne);
• wartości odżywcze (z wyjątkiem napojów alkoholowych);
• dane producenta.

Poza tym na etykiecie mogą znajdować się informacje dodatkowe, które nie wprowadzają konsumenta w błąd i nie brzmią dwuznacznie oraz oparte są na naukowych faktach. Ten zapis chroni konsumentów przed etykietami, na których producenci informowaliby o właściwościach prozdrowotnych swoich produktów, które nie mają poparcia w żadnych badaniach.

Etykieta musi być nadrukowana na odpowiednim papierze i naklejona na produkcie w taki sposób, by nie oderwała się od niego. Dotyczy to w szczególności etykiet produktów, które sprzedaje się mrożone. Sprzedawcy mają obowiązek wycofać ze sprzedaży produkty, które pozbawione są etykiety, np. wtedy gdy odkleiła się od produktu.

Kto nadzoruje znakowanie żywności?

Nad tym, by etykiety w branży spożywczej były czytelne, czuwają Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta (UOKiK) oraz Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS). Instytucje te publikują na swoich stronach internetowych raporty, w których informują o tym, które produkty spożywcze miały na etykietach nieprawdziwe informacje.

Produkty, które zawierają nieczytelne etykiety wprowadzające w błąd, mogą zostać wycofane ze sprzedaży. Ich producenci zaś mogą być ukarani karą finansową adekwatną do stopnia szkodliwości czynu.

Jak tworzyć etykiety w branży spożywczej?

Projektując etykietę na produkty spożywcze, należy skupić się na tym, że powinna być ona nośnikiem informacji. Kwestie marketingowe, choć z punktu widzenia producenta nie są mniej ważne, powinny zejść na drugi plan. Etykieta musi być czytelna i zawierać tylko tzw. suche fakty. Nie może w żaden sposób reklamować produktu ani zachęcać do jego zakupu.

Producent żywności powinien obowiązkowo sprawdzić, czy etykiety są trwałe. Napisy, które są na nich umieszczone, nie mogą się rozmazywać pod wpływem wilgoci. Etykieta nie może odklejać się od produktu.

Producenci żywności, obok tych działających w branży farmaceutycznej, podlegają bardzo rygorystycznym przepisom, jeśli chodzi o oznakowanie produktów. Przepisy w tej sytuacji stają zdecydowanie po stronie konsumenta – etykieta to informacja przygotowana specjalnie dla niego. Ma zawierać wyczerpujące informacje na temat produktu, na podstawie których może on podjąć świadomą decyzję o jego zakupie. Choć w praktyce klienci rzadko czytają etykiety przed włożeniem produktu do koszyka, rolą ustawodawcy jest podnoszenie ich świadomości konsumenckiej. Czytelne etykiety są jednym ze sposobów na to, aby konsument zaczął świadomie robić zakupy.